Mediation is een positieve manier van conflictoplossing met oog voor zover het zakelijke als het persoonlijke. Mediation is ook de manier om gezamenlijk een conflict op te lossen in plaats van het conflict uit handen te geven en de beslissing aan de rechter over te laten. Daarnaast is mediation een oplossing die minder tijdrovend én minder kostbaar is dan een juridische procedure. Mediation biedt nog meer voordelen: het proces verloopt informeel, is vrijwillig, vertrouwelijk en de beslissingen blijven bij de betrokkenen liggen. Altijd maatwerk dus, met een insteek die relatie-, oplossings- en toekomstgericht is.
Ik werk als zelfstandig MfN registermediator. Het MfN-register is het enige onafhankelijke en erkende kwaliteitsregister van mediators in Nederland. Het register is erkend door de Raad voor de rechtspraak en de Raad voor Rechtsbijstand.
Gedragsregels voor de MfN-registermediator
Als mediator ben ik tussenpartijdig zoals dat heet - ik heb geen oordeel, ga niet over de inhoud of wie gelijk heeft - en ga ik over het proces en faciliteer dit. In mediation word je gehoord en begeleid bij het vinden van een oplossing en/of het maken van goede afspraken. Waarbij of de relatie wordt hersteld en partijen weer met elkaar door één deur kunnen. Of, als dat niet lukt, goede afspraken worden gemaakt over het scheiden van de wegen. Ook dan weet je waar je staat en kan je het proces daardoor beter afsluiten.
Met mijn kennis en ervaring help ik partijen de relatie van de inhoud te scheiden. Door het relationele gedeelte bespreekbaar te maken op een constructieve manier ligt de zakelijke oplossing vaak binnen handbereik. Het doel van mijn handelen is altijd het oplossen van het geschil. Soms is de gang naar de rechter onvermijdelijk, maar zowel (ex)partners (en met name de kinderen) als ondernemers zijn meestal meer gebaat bij een goede onderlinge afspraken dan bij een procedure.
In sommige situaties ervaren betrokkenen geen conflict of vinden mediation een te zwaar instrument. Is dit het geval, dan kan ik optreden als neutrale en onafhankelijke derde (bemiddelaar) om verdere escalatie te voorkomen of de situatie bespreekbaar en weer (beter) werkbaar te maken. Door bemiddeling van een onafhankelijke gespreksbegeleider kunnen mensen weer met elkaar verder.
Mediation kan ingezet worden voor allerlei vormen van conflicten, zowel bij zakelijke als persoonlijke conflicten. Van buurtbemiddeling, problemen met of binnen het onderwijs en familiekwesties tot geschillen tussen bedrijven, met de overheid en conflicten in de werkrelatie (overheid of bedrijf). Ook binnen het strafrecht maakt mediation een opmars.
Ik stem mijn mediation af op de problematiek die moeten worden opgelost. Daarbinnen zijn er enkele specifieke aandachtsgebieden waarop ik in het bijzonder mijn expertise inzet.
Arbeidsmediation
Als werkgever/leidinggevende of werknemer/medewerker kun je te maken krijgen met (heftige escalatie van) problemen in arbeidsrelaties. Niet alleen de arbeidsrelatie, maar ook het persoonlijk welzijn van de mensen die erbij betrokken zijn – medewerker en leidinggevende – is dan in het geding. Vaak betreft het een werkgever-werknemer relatie of een samenwerking tussen collega’s, maar het kan bijvoorbeeld ook een conflict tussen directieleden of tussen ondernemingsraad en directie zijn.
De relatie tussen mensen raakt verstoord, de communicatie is niet productief en dit kan niet alleen leiden tot verminderd werkplezier, maar ook tot productiviteitsverlies en ziekte. Zowel persoonlijk nadeel, als hoge kosten. Vaak wordt via de zakelijke kant geprobeerd gelijk te krijgen of het gevoelde onrecht (emotioneel of anderszins) te laten gelden. Dit blijkt vaak niet effectief en werkt frustrerend voor beide partijen.
Als arbeidsmediator werk ik samen met partijen - werkgever en werknemer of collega's - naar een win-winsituatie waarbij de relatie kan herstellen en een toekomst blijft houden. Arbeidsmediation is vrijwillig, vertrouwelijk, goedkoper en sneller dan een juridische procedure. Het proces is op uw situatie toegespitst. De afspraken worden gemaakt met wederzijdse instemming.
Mediation wordt vaak door werkgevers, werknemers of bedrijfsartsen (STECR Werkwijzer of Richtlijn conflicten in de werksituatie van de NVAB) ingezet bij verstoorde arbeidsverhoudingen en/of arbeidsconflicten. Het kan zowel gericht zijn op re-integratie als op beëindiging van de arbeidsverhouding, als partijen dat beiden wensen en kan de volgende uitkomsten hebben:
- herstel van de relatie tussen beide partijen;
- re-integratie elders in het bedrijf/de overheid;
- re-integratie bij een andere werkgever; of
- het verbreken van de arbeidsverhouding/-overeenkomst (exit-mediation).
Arbeidsmediation kan plaatsvinden op een voor partijen neutrale locatie in de regio Amersfoort of daarbuiten, of online als daar de voorkeur naar uitgaat. De ervaring leert wel dat partijen aan tafel sneller tot elkaar komen.
Businessmediation
Is er een zakelijk conflict ontstaan tussen bijvoorbeeld samenwerkingspartners, leden van een maatschap, directieleden binnen een bedrijf, bestuursleden van een vereniging of vennoten? Of heb je als ondernemer te maken met zakelijke kwesties, zoals conflicten over de kwaliteit, leveringstermijnen of financiële geschillen. Zijn onderhandelingen vastgelopen of dreigen die vast te lopen? Een belangentegenstelling, die zonder actie eenvoudig kan uitlopen op een juridische procedure. Businessmediation kan in dat geval een oplossing bieden. Door businessmediation kunnen partijen een voortijdige beëindiging van (overheids)contracten voorkomen, waarbij een goede commerciële relatie wordt behouden of gezamenlijk de relatie op een zo goed mogelijke manier beëindigen als dat de voorkeur heeft.
Ik zie dat steeds meer gebruik wordt gemaakt van mediation bij zakelijke conflicten. Maatschappelijke trend is dat de gang naar de rechter steeds vaker de laatste stap is. Dit is ook terug te zien in de wetsvoorstellen met betrekking tot mediation. Idee erachter is dat conflictpartijen straks bij de rechter eerst uitleggen of mediation al is geprobeerd (en zo niet, dan moet dat gemotiveerd worden). Een conflictanalyse, waardoor ook inzicht ontstaat in kansrijkheid van mediation, in een vroeg stadium ligt veel meer voor de hand.
Ook businessmediation kan plaatsvinden op een voor partijen neutrale locatie in de regio Amersfoort of daarbuiten, of online als daar de voorkeur naar uitgaat. De ervaring leert wel dat partijen aan tafel sneller tot elkaar komen.
Tarief
De vergoeding van een arbeids- of businessmediation vindt plaats op basis van een vast uurtarief van € 175 per uur (excl. BTW). Zie voor verdere informatie onder 'Tarieven en vergoeding' hierna.
Scheiding
Mediation wordt veel toegepast bij echtscheidingen en samenwoners die uit elkaar gaan. Vooral wanneer er kinderen bij betrokken zijn, is mediation echt aan te raden. Jaarlijks zijn 70.000 kinderen betrokken bij een echtscheiding en dit kan ingrijpende gevolgen hebben. Er is de laatste tijd veel aandacht voor de positie van kinderen als hun ouders uit elkaar gaan (zie bijvoorbeeld www.vilapinedo.nl). Als mediator vind ik de positie van kinderen heel belangrijk en zal ik ouders erop wijzen dat zij beslissingen nemen die ook in het belang van de kinderen zijn.
Samen met partijen bespreek ik alle zaken die geregeld moeten worden. Zoals bijvoorbeeld de verdeling van de spullen en het geld, het huis en het pensioen. Gaat er partner- en/of kinderalimentatie betaald worden? Wat spreken jullie af voor de kinderen? Waar gaan ze wonen? Hoe ziet de omgangsregeling eruit? De afspraken rond de kinderen komen in een ouderschapsplan. Alle andere afspraken komen vast te liggen in een echtscheidingsconvenant.
Daarnaast is er ruimte en aandacht voor de emotionele scheiding als het (te) moeilijk is om met elkaar in gesprek te gaan.
Familiemediation
Ook bij familieruzies of conflicten binnen de gezins- of familiesituatie kan mediation een geschikte vorm van aanpak zijn. Denk bijvoorbeeld aan een ruzie over een nalatenschap of geld, conflicten binnen een familiebedrijf of een situatie waarin oud zeer de communicatie tussen familieleden verstoort.
Voordeel van mediation
Het voordeel van mediation is dat jullie zelf de touwtjes in handen hebben. Hierdoor bepalen jullie grotendeels zelf het tempo van de mediation en worden er (binnen het wettelijk kader) op jullie situatie toegesneden en passende afspraken gemaakt en vastgelegd. Laat je dat aan de rechter over, dan is dat maar de vraag.
Tarief
De vergoeding van een scheiding of familiemediation vindt plaats op basis van een vast uurtarief van € 150 per uur (excl. BTW). In sommige gevallen kan hiervan in onderling overleg worden afgeweken of kan een prijsafspraak worden gemaakt voor het opstellen van een ouderschapsplan of echtscheidingsconvenant. Zie voor verdere informatie onder 'Tarieven en vergoeding' hierna.
Als een aanbestedingsprocedure of de uitvoering van de overeenkomst anders loopt dan gedacht en er kwesties ontstaan die de uitvoering belemmeren, kan mediation worden ingezet om het proces weer vlot te trekken. Vaak is dit tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, maar het kan ook een kwestie binnen verschillende afdelingen van de aanbestedende dienst (inkoop en de vakinhoudelijke afdeling) of de inschrijvende onderneming (sales/verkoop en vakinhoudelijke afdeling) betreffen.
Partijen krijgen in mediation zicht op de punten die hen verdeeld houden en de belangen die met de opdracht gemoeid zijn, zowel de zakelijke als de persoonlijke. In veel gevallen kunnen die gezamenlijk worden opgelost. In goed overleg kan ook worden besloten de overeenkomst tussentijds te beëindigen (met verrekening van vorderingen). De opdrachtgever dient in dat geval de opdracht her aan te besteden, als die nog steeds moet worden uitgevoerd. Als de opdrachtgever de opdracht wil wijzigen, kan dat alleen als er sprake is van een wezenlijke wijziging op de opdracht.
Tarief
De vergoeding van een aanbestedingsmediation vindt plaats op basis van een vast uurtarief van € 175 per uur (excl. BTW). Zie voor verdere informatie onder 'Tarieven en vergoeding' hierna.
Het is fijn om te weten waar je aan toe bent, daarom mijn aanpak in een notendop:
Een mediation start altijd met een aanmelding, door één of beide partijen, via de website of telefonisch. Naar aanleiding daarvan maak ik kort telefonisch kennis met beide partijen en bespreek vooral de praktische kant van mediation: al dan niet een individueel voorgesprek, de locatie, datum en tijd van de afspraak, de kosten en als er vragen zijn een korte toelichting op wat mediation is of ik voor jullie kan betekenen.
Ook maak ik in arbeidsgerelateerde kwesties gebruik van een voorgesprekken die ik één op één voer met werkgever en werknemer of collega’s.
Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst stuur ik aan alle partijen een set schriftelijke stukken toe, waaronder de mediationovereenkomst en het MfN-reglement.
Een belangrijke voorwaarde om tot een oplossing van de kwestie en/of goede afspraken te komen is het herstel van de communicatie tussen partijen. Als mediator besteed ik daar in eerste instantie veel aandacht aan. We kijken daarbij niet alleen naar het verleden, maar daarnaast naar het heden en juist ook naar de toekomst: wat is daarvoor nodig?
Tijdens mediation krijgt iedereen de kans om zijn/haar kant te belichten. Door gebruik te maken van interventietechnieken en verschillende vragen kom ik met alle betrokkenen tot de kern. Partijen krijgen een totaalbeeld van het conflict en vaak meer én andere inzichten doordat de emoties zijn besproken en bedaren. Door wederzijds begrip is denken over een oplossing en/of goede afspraken (weer) haalbaar.
Afhankelijk van de vraag die voorligt, vinden er een aantal gestructureerde gesprekken plaats. De duur van de gesprekken varieert en bespreken we vooraf.
Gedurende de mediation kunnen partijen zich desgewenst laten bijstaan voor extern juridisch advies. In een deel van de arbeidsgerelateerde gevallen nemen adviseurs van partijen ook deel aan de gesprekken, maar bij voorkeur niet aan het eerste gesprek.
Mogelijke opties worden verkend en vertaald naar werkbare afspraken. De definitieve afspraken worden vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst of convenant (en ouderschapsplan), die door partijen wordt ondertekend.
De vergoeding van een mediation vindt plaats op basis van een vast uurtarief (zie voor de hoogte de betreffende vormen van mediation hiervoor). De totale kosten van een mediation zijn voor iedere situatie anders, omdat geen conflict hetzelfde is. Het hangt af van het aantal en de duur van de gesprekken. En dat wordt weer beïnvloed door diverse factoren: het soort conflict en de mate van escalatie, maar ook de onderhandelingsbereidheid en -ruimte van partijen. Daarnaast wordt voor een mediationtraject de voorbereidings- en uitwerkingstijd gerekend die daarvoor noodzakelijk is, zoals het opstellen van de vaststellingsovereenkomst of het convenant en ouderschapsplan.
Aanvullende kosten bij een scheiding (maar standaard voor iedere scheiding) zijn de advocaatkosten voor het indienen van het verzoekschrift, de griffiekosten van de rechtbank, inschrijvingskosten van de gemeente en kosten van andere deskundigen als partijen deze willen inschakelen.
Honorarium en kosten worden door partijen gedragen in een nader af te spreken verhouding. Uitgangspunt is dat dit 50/50 is. Bij de meeste arbeidsmediations neemt de werkgever de kosten op zich.
Bij een mediation met meer dan vier personen (mediator niet meegerekend) wordt zoveel mogelijk gewerkt met twee mediators.
De overheid vergoedt in sommige gevallen een deel van de kosten die worden gemaakt voor mediation. Dit hangt af van het inkomen en vermogen van de aanvrager. Deze vergoeding kan ik als MfN-registermediator ook aanvragen bij de Raad voor Rechtsbijstand.
De kosten van mediation zijn doorgaans aanzienlijk lager dan wanneer beide partijen een eigen jurist of advocaat inschakelen en/of een gerechtelijke procedure wordt gevoerd.
Persbericht: Minister Dekker blaast mediationwetgeving nieuw leven in
MFN, 20 januari 2020. Brief van de minister met de reactie van de MfN daarop.
Bedrijf kiest mediation om snel resultaat, niet vanwege lage kosten
Financieel Dagblad, 27 december 2018. Artikel waarin wordt toegelicht waarom voor mediation wordt gekozen door partijen.
Neem contact op met Mieke Mel via mieke@miekemel.nl, bel 06 525 733 10 of vul onderstaand formulier in.
